Yarık damak dudaklı bebekleri olan aileler eğer ki anne karnında
tanı konulamamış ise büyük bir hayal kırıklığına uğrarlar. Aylarca bekledikleri
bebeklerinde hiç ummadıkları bir sorun vardır. Bununla nasıl baş edecekleri,
bebeklerine nasıl bakacakları hakkında da hiç bir bilgileri yoktur. Yenidoğan
döneminde gördüğüm pek çok bebeklerin ailelerinin ilk soru ‘‘Hemen ameliyat
edebilir misiniz? Onun hemen iyileşmesini istiyorum.’’ şeklinde olur. Oysa ki
yarık damak dudak tedavisi için yıllarda bilgi birikimi sonucunda geliştirilmiş
ve tüm dünyada kabul gören bir tedavi şeması mevcuttur.
Bu bebekler için en acil konu nasıl beslenecekleri
olmalıdır. Ailelere hangi pozisyonda, ne şekilde, hangi sıklıkta besleyecekleri
öğretilmeli, beslenme sonrası nelere dikkat edilmesi gerektiği anlatılıp
öğretilmelidir.
İkinci aşama ise olabildiğince erken dönemde Ortodontistler
tarafından hazırlanacak aparatlar ile ameliyat öncesi hazırlık sürecine
başlanmasıdır. Yapılan tüm çalışmalar ameliyattan önce ortodontik tedavi
yapılan bebeklerin dudak onarımlarının geç dönem estetik sonuçlarının yapılmayanlara
göre daha iyi olduğunu göstermiştir. Ayrıca bu bebeklerin işitme testlerinin
derhal yapılması ve damak onarımlarının yapılacağı döneme kadar sık sık tekrar
ettirilmesi gerekir.
Genel olarak bu bebekler 4.5-5 kilo oluncaya kadar ameliyatları
ertelenir. Bu da yaklaşık doğumdan sonra 3-3.5 aylık bir süreye denk gelir. Bu
dönemde dudak onarımı yapılan bebeklerin konuşma bozukluğu geliştirmemeleri
için 9 aylık olduklarında da damak onarımları yapılır.
Büyümeleri boyunca takip edilen yarık dudak damak
hastaları 2.5-3 yaşında konuşmaları açısından değerlendirilir. Konuşma
bozukluğu varsa ve uygulanan konuşma terapilerine rağmen düzelmiyor ise tekrar
ameliyata alınarak konuşma bozukluğunun nedenine yönelik ameliyat edilmeleri
gerekir.
6-7 yaşlarında ise okula gidip yaşıtlarının arasına karışmadan
önce varsa burundaki veya dudaktaki şekil bozukluklarının giderilmesi için ameliyat edilmeleri gerekebilir.
Sonraki dönemde yüz gelişimi açısından takipleri yapılan
hastaların gerekli görüldüğü taktirde ilkokul ve ortaokul yıllarında ortodontik
diş tedavilerinin yapılaması gerekir. Ergenliğin tamamlanmasını takiben yüz
gelişiminin durumuna göre çene ameliyatları (ortognatik cerrahi) ve/veya
estetik burun ameliyatları yapılabilir.
Yarık damak dudak ile doğan bebeklerin konunun uzmanı
multidisipliner bir ekip sayesinde takip edilmesi estetik ve fonksiyonel
sonuçların çok daha iyi olmasını sağlarken aynı zamanda bu bebeklere hayatları
boyunca yapılması gereken ameliyat sayısını da düşürmektedir.
Sağlıklı günler dilerim.
Prof. Dr. Halil İbrahim CANTER
Estetik Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder