Prof. Dr. Halil İbrahim CANTER: Güneşlenme Takvimi varmış...

Bu yazının sizlere ulaştığı sosyal medyadan bana da gün boyunca pek çok yazı ulaşıyor. Hepsini okumaya zaman bulamasam da geçen gün gelen bir tanesi dikkatimi çekti. ‘‘GÜNEŞLENME TAKVİMİ’’ isimli yazı.

Yazı dikkatlice okunur ve içindeki bilgiler irdelenir ise bulunduğunuz yerin coğrafi koordinatları da göz önüne alınarak gün içinde sadece 20 dakika güneşlenerek D vitamini eksikliğinden sakınılabileceğini belirten bir yazı. Hatta yazının kaynak olarak gösterdiği orjinal yazıda; ‘‘Uygun koşullarda güneşe maruz kalmak sağlığınız açısından iyi olabilir ancak doğru şekilde güneşe maruz kalmazsanız sağlık aşısından fayda sağlamadığınız gibi cilt kanseri riskiniz de arttırırsınız.’’ yazıyor. (Safe sun exposure is essential for optimal health, but incorrect exposure can raise your risk of skin cancer while not providing any health benefits.)

Buraya kadar her şey iyi de yazıyı okuyan kaç kişi yazılanların içinden bu bilgiyi doğru şekilde alabildi. Adı geçen yazı ‘‘Biz yıllarca pek çok doktorun önerdiği gibi saat 11:00 ile 16:00 arasında güneşlenmedik. Güneşlendiğimiz zamanlarda da yüksek koruma faktörlü koruyucu kremler kullandık. Sanırım % 90 dan fazlamız da bu şekilde güneşlendi ve halen güneşlenmeye devam ediyor.’’ şeklinde bir paragraf ile başlıyor. Devamında Prof. Dr. Canan Karatay’a ve Prof. Dr. Ahmet Aydın’a atıfta bulunarak öyle saatlerinde güneşlenin diye devam ediyor. Sonrasında da bulunduğunuz coğrafyada hangi saat aralığının size iyi geleceğini nasıl hesaplayacağınızı anlatarak devam ediyor.

Ben yurdum insanını tanıyorsam bu yazıya şöyle bir göz atan pek çok kişi ‘‘Yahu bunca zaman bize yanlış söylemişler. Güneşlenmek zararlı değilmiş, güneş kremlerine de ihtiyaç yokmuş. Hatta güneş kremi kullanmak sağlık açısından zararlıymış.’’ diye yorumlar. Kimse de oturup bulunduğu enlem boylamı hesaplayıp günün hangi 20 dakikasında güneşe çıkacağını, günün kalan kısmında güneşten nasıl korunacağını kafasına takmaz.

Ben şahsen diyetisyen değilim. Vitamin D eksikliği için hangi besinleri ve sıklıkla alınması gerektiğini de bilmem. Ama Ayla Çelik’in bu sıralar moda olan Bağdat şarkısında dediği gibi ‘‘Ben malign melanomu gözüm kapalı tanıyabilirim.’’ ve önceki pek çok yazımda vurguladığın gibi malign melanom oluşmasındaki en önemli etkenin kişilerin hayatları boyunca maruz kaldıkları ultraviyole (UV) ışıma miktarıdır. Korunmanın da en iyi yolu güneş kremlerinin bilinçli ve akılcı kullanımıdır.